کاربرد سوند یا کاتتر ادرار:

از کاتترهای ادراری برای تخلیه مثانه استفاده می شود.در موارد زیر پزشک شما ممکن است توصیه کند که از کاتتر استفاده کنید:

• بی اختیاری ادرار (نشت ادرار یا عدم کنترل ادرار)
• احتباس ادرار (ناتوانی در تخلیه مثانه در زمان نیاز)
• جراحی پروستات یا اندام تناسلی
• سایر شرایط پزشکی مانند مولتیپل اسکلروزیس(یک بیماری خود ایمنی) ، آسیب نخاعی یا زوال عقل

کاتترها در اندازه ها، مواد (لاتکسی، سیلیکونی، تفلونی) و انواع مختلف (نوک مستقیم یا قوس دار) وجود دارند. کاتتر فولی یک نوع رایج کاتتر ثابت است. دارای یک لوله نرم پلاستیکی یا لاستیکی است که برای تخلیه ادرار به مثانه وارد می شود.

در بیشتر موارد، پزشک یا پرستار از کوچکترین کاتتر مناسب استفاده می کند.

3 نوع اصلی کاتتر وجود دارد:

• کاتتر ثابت
• کاتتر کاندومی
• کاتتر متناوب

کاتترهای ادرای ثابت

کاتتر ادراری ثابت، سوندی است که درون مثانه قرار میگیرد. شما ممکن است برای مدت کوتاه یا طولانی از کاتتر ساکن استفاده کنید.

یک کاتتر ثابت ادرار را با اتصال به کیسه تخلیه جمع آوری می کند. کیسه دارای دریچه ای است که می توان آن را باز کرد تا ادرار خارج شود. برخی از این کیسه ها را می توان روی پای شما محکم کرد. این به شما امکان می دهد کیسه را زیر لباس خود بپوشید. یک کاتتر ثابت ممکن است به دو روش وارد مثانه شود:

• اغلب، کاتتر از طریق مجرای ادرار وارد می شود. در واقع لوله ای است که ادرار را از مثانه به خارج از بدن هدایت میکند.
• در بعضی از مواقع، پزشک یا جراح یک کاتتر را از طریق ایجاد یک سوراخ کوچک در شکم بیمار وارد مثانه می کند. این کار در بیمارستان یا مطب انجام می شود.

یک کاتتر ثابت دارای یک بالون کوچک در انتهای آن است. این مانع از سر خوردن کاتتر از مثانه به بیرون بدن بیمار می شود. هنگامی که کاتتر باید خارج شود، بالون نیز تخلیه می شود.

کاتترهای کاندومی

کاتترهای کاندومی می توانند توسط مردان مبتلا به بی اختیاری استفاده شوند. هیچ لوله ای در داخل آلت تناسلی وجود قرار گیرد. در عوض، یک جسم کاندوم مانند روی آلت تناسلی قرار می گیرد. یک لوله از این دستگاه به یک کیسه ادرار منتهی می شود. کاتتر کاندومی باید هر روز تعویض شود.

کاتترهای متناوب

                        کاتتر یا سوند متناوب فاقد قسمت بادکنکی 

زمانی از کاتتر متناوب استفاده می شود که فقط گاهی نیاز به استفاده از کاتتر دارید یا از کیسه تخلیه ادرار استفاده نمیشود. پرستار یا پزشک یا حتی خود فرد کاتتر متناوب را برای تخلیه مثانه وارد کرده و سپس آن را خارج می کنید. این کار را بسته به ضرورت یا مقدار ادرار، تنها میتوان یک یا چند بار در روز انجام داد.

کیسه ادراری یا urine bag

یک کاتتر اغلب به یک کیسه جهت تخلیه متصل می شود.

کیسه تخلیه را پایین تر از مثانه نگه دارید تا ادرار دوباره به مثانه برنگردد. زمانی که کیسه حدودا تا نیمه پر شد و قبل از خواب خالی کنید. همیشه قبل از خالی کردن کیسه دستان خود را با آب و صابون بشویید.

نحوه مراقبت از سوند

برای مراقبت از کاتتر ثابت، ناحیه ای که کاتتر از بدن شما خارج می شود(ابتدای مجرای ادراری) و خود کاتتر را هر روز با آب و صابون تمیز کنید. همچنین بعد از هر بار اجابت مزاج محل را تمیز کنید تا از عفونت جلوگیری شود.

اگر کاتتر سوپراپوبیک(شکمی) دارید، هر روز سوراخ شکم و لوله را با آب و صابون تمیز کنید. سپس آن را با گاز استریل خشک بپوشانید.

برای کمک به پیشگیری از عفونت، مقدار زیادی مایعات بنوشید. مقدار آن را از پزشک خود سوال کنید.

دست های خود را قبل و بعد از دست زدن به کیسه ادرار بشویید. اجازه ندهید شیر خروجی با چیزی تماس پیدا کند. اگر محل اتصال کیسه و سوند کثیف شدیا حتی به چیزی برخورد کرد، آن را با آب و صابون تمیز کنید.

گاهی اوقات ادرار ممکن است در اطراف سوند نشت کند. این ممکن است ناشی از:

• سوند مسدود شده یا پیچ خوردگی دارد
• سایز کاتتر یا سوند خیلی کوچک است(نسبت به مجرا باریک است)
• اسپاسم عضله مثانه
• یبوست
• بادکنک سوند به خوبی باد نشده است
• عفونت دستگاه ادراری