راهنمای کامل سیکل سرمایش کولر گازی، شرح دقیق چگونگی تولید سرما مرحله به مرحله
نوشته شده توسط بردیا آروین در تاریخ 1403/03/05 در دسته بندی سرمایش گرمایش
راهنمای کامل سیکل سرمایش کولر گازی، شرح دقیق چگونگی تولید سرما مرحله به مرحله
نوشته شده توسط بردیا آروین در تاریخ 1403/03/05 در دسته بندی سرمایش گرمایش
سیکل سرمایش کولر گازی
کولر گازی برای خنک کردن فضاها از یک سیکل پیچیده سرمایش استفاده می‌کند. این سیکل با استفاده از تغییرات فازی گاز سرمازا، حرارت را از فضا دور می‌کند و باعث خنک شدن می‌شود.
در این مقاله، سعی شده سیکل سرمایش کار کولر گازی را به صورت ساده و بدون استفاده از اصطلاحات پیچیده مهندسی، توضیح داده شود. بررسی اجزا و مراحل این سیکل به درک بهتر عملکرد کولر و افزایش بازدهی آن کمک می‌کند.
قصد از نگارش این مقاله آموزش ساده سیکل سرمایش کولر به عموم مردم و تکنسین‌های غیرمتخصص است تا بتوانند بهتر از کار این وسیله حیاتی در تابستان آگاهی پیدا کنند. امیدواریم مطلب مفید باشد.
خلاصه محتوا:
یک کولر گازی از چهار مرحله اصلی برای تولید سرما استفاده می‌کند:
۱- فشرده سازی: گاز سرمازا توسط کمپرسور فشرده و گرم می‌شود.
۲- تبخیر: گاز گرم به کندانسور می‌رود و مایع تبدیل می‌شود. حرارت به بیرون از دستگاه تخلیه می‌شود.
۳- پخش: مایع توسط والو تنظیم‌کننده فشار وارد لوله‌های اواپراتور می‌شود و به گاز تبدیل می‌شود.
۴- متصاعد سازی: گاز در اواپراتور تبخیر می‌شود و حرارت اتاق را جذب می‌کند. با جذب حرارت اتاق سرد می‌شود.
سپس چرخه از نو شروع می‌شود. یک کولر خوب باید هر دو تا سه ساعت یکبار برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه چرخه خود را تکرار کند.
اجزای اصلی کولر گازی
کولر گازی از چند اجزای کلیدی تشکیل شده است که عبارتند از:
- کمپرسور: با فشرده کردن گاز سرمازا انرژی حرارتی به آن می‌دهد.
- کندانسور: بخشی است که گاز گرم را به مایع تبدیل می‌کند و حرارت را به بیرون منتقل می‌کند.
- والو اواپراتور: مایع خروجی از کندانسور را تنظیم می‌کند و وارد اواپراتور می‌کند.
- اواپراتور: داخل واحد بیرونی قرار دارد و مسئول تبخیر مایع و جذب حرارت اتاق است.
- لوله‌کشی: گاز سرمازا را از یک جا به جای دیگر منتقل می‌کند.
شناخت دقیق این اجزا و نحوه کار آنها در سیکل سرمایش بسیار مهم است.
مرحله 1: فشرده‌سازی
این مرحله اولین قدم در سیکل سرمایش کولر است. در این مرحله، گاز سرمازا که معمولاً از جنس فریون است از طریق لوله‌کشی وارد کمپرسور می‌شود.
کمپرسور با استفاده از نیروی مکانیکی، گاز سرمازا را تحت فشار قرار می‌دهد و دمای آن افزایش می‌یابد. در اثر افزایش فشار و دما، انرژی حرارتی به گاز وارد می‌شود.
گاز گرم شده سپس از طریق لوله‌کشی به مرحله بعدی یعنی کندانسور هدایت می‌شود. در کل این مرحله منجر به افزایش انرژی حرارتی گاز می‌شود.
مرحله 2: تبخیر
در این مرحله، گاز سرمازای گرم از کمپرسور توسط لوله‌کشی وارد کندانسور می‌شود. کندانسور دارای لوله‌هایی با سطح آب‌گیرنده بسیار می‌باشد که باعث خنک شدن گاز می‌گردد.
با تماس گاز داغ با لوله‌های خنک کندانسور، انرژی حرارتی آزاد می‌شود و گاز به مایع تبدیل می‌گردد. حرارت جذب شده توسط لوله‌ها به بیرون از دستگاه انتقال می‌یابد.
به این ترتیب، گاز در کندانسور به مایع تبدیل شده و حرارت آزاد می‌گردد. سپس مایع خروجی از کندانسور وارد مرحله‌ی بعدی می‌شود.
مرحله 3: پخش
در این مرحله، مایع خروجی از کندانسور ابتدا وارد والو اواپراتور می‌شود. این والو مسئول تنظیم فشار مایع است.
پس از عبور از والو، مایع تحت فشار پایین‌تری قرار می‌گیرد و به داخل لوله‌های اواپراتور هدایت می‌شود. در اثر کاهش فشار، مایع شروع به تبدیل به گاز می‌کند.
اما این تبدیل فازی به تدریج انجام می‌گیرد. هنگام عبور از لوله‌های اواپراتور، مایع تبدیل به گاز می‌شود. در واقع این مرحله باعث پخش و توزیع گاز در لوله‌ها می‌گردد.
مرحله 4: متصاعدسازی
آخرین مرحله در سیکل سرمایش کولر، مرحله متصاعدسازی است. در این مرحله، گاز سرمازا پس از عبور از لوله‌های اواپراتور درون واحد خارجی قرار دارد.
با تماس گاز با سطح خنک‌کننده اواپراتور، به علت اختلاف دما، متصاعد می‌شود. در فرآیند متصاعد شدن، گاز حرارت محیط اتاق را جذب می‌کند.
این عمل باعث خنک شدن هوای اتاق می‌گردد. سپس گاز سرد شده وارد کمپرسور برمی‌گردد تا مجدداً سیکل از نو آغاز شود.
بدین ترتیب در هر دوره، حرارت اتاق جذب و به بیرون انتقال می‌یابد تا محیط خنک شود.
زمان چرخش سیکل
یکی از مهم‌ترین پارامترهای یک کولر کارا باید زمان چرخش سیکل سرمایشی آن باشد. زمان چرخش عبارت است از مدت زمانی که سیکل کامل از مرحله فشرده سازی تا متصاعد سازی طول می‌کشد.
یک کولر مناسب باید هر 2 تا 3 ساعت یکبار سیکل خود را تکرار کند. معمولا مدت زمان چرخش بین 15 تا 20 دقیقه است.
زمان کمتر از 15 دقیقه به معنای کوتاه مدت بودن سیکل و زمان بیشتر از 20 دقیقه هم نشانه کند بودن عملکرد کولر است.
زمان مناسب چرخش نشانه سالم بودن اجزا و تنظیم بهینه دما توسط کولر محسوب می‌شود.
عوامل موثر بر زمان چرخش
چند عامل مهم در زمان چرخش سیکل کولر تاثیر دارند که عبارتند از:
- دمای محیط: هرچه دمای بیرون بیشتر باشد، زمان چرخش بیشتر می‌شود.
- متراژ محل: کولرهای بزرگ‌تر برای فضاهای وسیع‌تر طراحی شده‌اند.
- تنظیمات دما: دفاع از دمای پایین‌تر باعث فعالیت بیشتر می‌شود.
- تعداد افراد: حضور بیشتر نیروی انسانی حرارت بیشتری تولید می‌کند.
- عایق‌کاری: فضای کم‌عایق سبب فعال ماندن طولانی‌تر کولر می‌شود.
- نگه‌داری مناسب: عدم تمیزکاری فیلتر و اجزای داخلی بازدهی کولر را کاهش می‌دهد.
اهمیت تعویض منظم فیلتر
فیلتر کولر وظیفه جذب ذرات معلق در هوا را دارد. با استفاده مکرر از کولر، فیلتر سریعا پر از ذرات می‌شود و کارایی خود را از دست می‌دهد.
تعویض منظم فیلتر برای بهره‌وری بهینه از کولر ضروری است. فیلتر پر از گردوغبار مانع عبور هوا می‌شود و کولر مجبور به فعالیت بیشتری می‌شود.
همچنین ذرات جمع‌آوری شده در فیلتر می‌توانند محل مناسبی برای تکثیر میکروارگانیسم‌ها باشند.
تعویض هر 2 ماه یکبار فیلتر کولر تازگی و بهداشت محیط را تضمین می‌کند. همچنین باعث افزایش 20 درصدی بازده انرژی می‌شود.
نکاتی در مورد صرفه‌جویی انرژی
کار با کولر نیازمند مصرف انرژی برق است. برای صرفه‌جویی در مصرف و کاهش هزینه‌های انرژی، به نکات زیر توجه کنید:
- تنظیم دما به 25 تا 27 درجه سانتیگراد برای صرفه‌جویی 10 درصدی.
- استفاده از پنجره و درب در تابستان برای جریان طبیعی هوا.
- تعویض فیلتر منظم برای افزایش 20 درصدی بازده.
- عایق‌کاری مناسب دیوارها و جلوگیری از نشت گرما.
- بستن درب و پنجره در غیاب خانه برای جلوگیری از اتلاف انرژی.
- خاموش کردن کولر در غیر از مواقع استفاده.
رعایت این نکات به مصرف‌کننده کمک می‌کند صرفه‌جویی بیشتری داشته باشد.
پاسخ به سوالات متداول
- کولر چرا یخ می‌زند؟
هنگامی که به طور ناگهانی دمای تنظیمی را پایین ببریم، این اتفاق می‌افتد. بهتر است تغییرات را کم‌کم انجام دهیم.
- صدای غیرعادی کولر چیست؟
صداهای غیرمعمول مانند گلوله‌ای یا غرش نشانه‌های مشکل هستند که باید توسط متخصص بررسی شود.
- چرا خوب خنک نمی‌شود؟
احتمالاً به خاطر کمبود گاز، کاهش ظرفیت یا نیاز به تعمیر است. بهتر است نظر متخصص را بخواهیم.
- روش تمیز کردن کولر گازی
با جارو برقی بدون فشرده‌کن و از الکل برای ضدعفونی کردن. هرگز آب یا سوزاننده‌ها را مستقیماً به آن نزنید.
نتیجه‌گیری
کولر گازی از یک سیکل پیچیده چهارمرحله‌ای برای تولید سرما استفاده می‌کند. در این مقاله سعی شد تا به صورت ساده و غیرفنی این سیکل توضیح داده شود.
شناخت دقیق اجزا و مراحل کار کولر برای بهینه کردن عملکرد آن مفید است. زمان چرخش سیکل و عوامل تاثیرگذار بر آن نیز توضیح داده شد.
همچنین رعایت نکاتی مانند تعویض فیلتر و صرفه‌جویی در مصرف برق باعث افزایش بازده کولر می‌شود. در نهایت با شناخت بهتر از کارکرد کولر می‌توان عملکرد بهتری از آن به دست آورد.
